بایگانی

عناوین و القاب برساخته آدمیان کارکردهای متفاوت و حتی متضادی در جوامع بشری دارند. در جوامع مدرن و پیشرفته کنونی که حقوق بشر و ارزشهای دموکراتیک در آنها نهادینه شده است استعمال القاب در محاورات روزمره و نیز کنش‌های اجتماعی ادامه…

  با نگاهی اجمالی به تاریخ بشر و خدایان مورد پرستش او می توان دریافت که تک خدایی شدن او و یکتا پرستی اش متاخر است و بشر پیش از تاریخ همواره خدایانی را می پرستیده که بر خلاف خدای ادامه…

«خطای بزرگی است که شخص آن‌چنان در قوانین بشری غرق شود که به قوانین الهی بی‌‌توجه بماند. مرگ تنها به خداوند تعلق دارد و آدمیان حق ندارند در این امر مجهول مداخله کنند». ویکتور هوگو  خطایی به قدمت تاریخ بشریت ادامه…

بخش نخست: تعریف، ماهیت و کارکردهای حزب نوشتار حاضر که بخش دوم آن به فضل حق سپس تر منتشر خواهد شد نگاهیست اجمالی و گذرا به برخی از مهمترین ویژگیهای ساختاری احزاب بَدَوی با تمرکز بر احزاب ایران امروز. بررسی ادامه…

در آمد: در تاریخ فلسفه در اسلام، پس از تواجه و برخوردِ جدیِ فارابی با فلسفه‌ی یونانی و کوشش به بسطِ آن در جهان اسلام، ابن‌سینایِ بلخی می‌آید. ابن‌سینا در فلسفه‌ی مشاء اسلامی از اهمیتِ بسیاری برخوردار است و لقبِ ادامه…

آغاز سخن در زمانه یی که اخلاقیات رسمی‌، اعمال آمرانه هنجارها و “کد‌-رفتارهای” “احکام” شریعت‌محور است، آیا دعوت به اخلاق امری “اخلاقی‌” است، یا کوششی هر چند ناخواسته برای استمرار روابط هژمونیک اقتصادی- اجتماعی موجود در مناسبات سلطه است؟ طرحی نو ادامه…

زیتون- طاها پارسا: ویروس کرونا در ایران برای نخستین بار در «شهر مقدس قم» شناسایی شد و از این شهر به سراسر ایران گسترش یافت. جایگاه مقدسی که دهه‌هاست جمهوری اسلامی و بخشی از روحانیت شیعه برای شهر قم ساخته ادامه…

پدید آورنده نور و آفریننده ظلمت. صانع سلامتی و آفریننده بدی. من یهوه صانع همۀ این چیزها هستم! (عهد عتیق – اشعیا ۴۵:۷) و ما بر دلهایشان پرده‌ها انداختیم تا دیگر آیات ما را فهم نکنند، و گوش آنها را ادامه…

دخترکی دیگر قربانیِ شده. پدری غیرت ورزیده و دخترش را سر بریده است. به چه علت؟ که چرا بر سر سفره­ی عقد نمی­نشیند و مَهریه طلب نمی­کند و قَبِلتُ بر زبان نمی­آوَرَد. روایتها بر سر این ماجرا بسیار است. آنچه ادامه…

  ۱: در این وجیزه کوشش می‌شود تا نخست تعریفی از نقد به دست داده شود و پس از آن بر شرایطِ امکان یا امتناعِ آن در جوامع اسلامی، مخصوصا افغانستان و ایران و تا حدی به صورت اندک و ادامه…

زیتون- طاها پارسا: ویروس کرونا در ایران برای نخستین بار در «شهر مقدس قم» شناسایی شد و از این شهر به سراسر ایران گسترش یافت. جایگاه مقدسی که دهه‌هاست جمهوری اسلامی و بخشی از روحانیت شیعه برای شهر قم ساخته ادامه…

 ژان پیاژه روان‌شناس شهیر سوئیسی (۱۸۹۶-۱۹۸۰) که وی را به عنوان یکی از ستونهای روانشناسی معاصر و مبدعین تئوری شناختی می‌شناسند. با تمرکز بر روند تحولی رشد، به تبیین دوره‌ها و مراحل مختلف رشد شناختی انسان پرداخت. پیاژه معتقد بود ادامه…

درآمد: نوشتار حاضر در باب ناکارآمدی راهبرد صرفا انتخابات-محور برای اعمال اصلاحات در ساختارهای سیاسی، اداری و اقتصادی ایران امروز و مبارزه با فساد ساختاری گسترده ای‌ است که آن را فرا گرفته. راهبردی که اصلاحات و اصلاح‌طلبی را به ادامه…

زیتون- طاها پارسا: ویروس کرونا در ایران برای نخستین بار در «شهر مقدس قم» شناسایی شد و از این شهر به سراسر ایران گسترش یافت. جایگاه مقدسی که دهه‌هاست جمهوری اسلامی و بخشی از روحانیت شیعه برای شهر قم ساخته ادامه…

به دنبال مصاحبه اخیر صاحب این قلم در باب اپیدمی کرونا و کارکرد دین و خدا ( زیتون.فروردین ۱۳۹۹) چند تن از عالمان و عامیان قدم به میدان نقد و جرح نهادند و در دفاع از ساحت روحانیت و دیانت، ادامه…

مقدمه از دیرباز، آیات نخستین سورۀ قمر دربارۀ شکافتن ماه در میان مفسران و متکلمان اسلامی محل بحث بوده است. جمعی بر این رأی رفتند که این آیات از معجزۀ بزرگی که در زمان پیامبر اسلام به وقوع پیوست سخن ادامه…

درآمد: نوشتار حاضر و بخش دوم آن، که به فضل حق سپس‌تر منتشر خواهد شد، چند ماه پیش از انتخابات اخیر به نگارش در آمد، اما بنا به دلایلی انتشار عمومی آن را تا پایان برگزاری انتخابات به مصلحت ندانستیم، ادامه…

طرح موضوع پرسشِ «چه انتظاری از دین» و یا دقیق تر «از دین چه انتظاری می توان داشت؟»، پرسش از کارکرد دین و به عبارت دیگر پرسش از فایده و یا فواید دین برای آدمیزاد است. بالاخره هر پدیده ای ادامه…

زیتون-طاها پارسا: ویروس کرونا در ایران برای نخستین بار در «شهر مقدس قم» شناسایی شد و از این شهر به سراسر ایران گسترش یافت. جایگاه مقدسی که دهه‌هاست جمهوری اسلامی و بخشی از روحانیت شیعه برای شهر قم ساخته بود، ادامه…

پس از شیوع ویروس کرونا بار دیگر معضل شر بر سر زبان‌ها افتاد و این‌که خدا کجاست تا ما را از شر این ویروس نجات دهد.چندی از دوستان من نیز پرسش‌هایی ازین دست چه از سر کنجکاوی و چه از ادامه…

چکیده انسان در زنده‌گی با مصایب و ناملایمات زیادی روبرو است که علی‌القاعده «شر» نامیده می‌شوند. شرور اصولاً به دو دسته‌ی: ۱) شرور اخلاقی و ۲) شرور طبیعی تقسیم می‌شود. شرور اخلاقی نتیجه‌ی سوء اختیار آدمی است و بنابراین، مسئولیّت ادامه…

زیتون- طاهاپارسا: ویروس کرونا در ایران برای نخستین بار در «شهر مقدس قم» شناسایی شد و از این شهر به سراسر ایران گسترش یافت. جایگاه مقدسی که دهه‌هاست جمهوری اسلامی و بخشی از روحانیت شیعه برای شهر قم ساخته بود، در ادامه…

مشارکت زنان در انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ مشروط به شرایط و رویدادهایِ تاریخی گوناگون و مهیج روسیه است. به سخنی دیگر رویدادهای ناآرام و بحرانهای سال ۱۹۱۷ را میتوان تا حدودی فقط در شرایط اجتماعی، نظامی، و اقتصادی آن دوران بیان ادامه…

۱) از تجربه‌ی نوزایی به تجربه‌ی اسلام سیاسی نخستین مرحله‌ی اصلاح‌گرایی در تاریخ معاصر عرب، معاصر با دوره‌ی نوزایی بود،که این دوره نیز خود توأمان با چالش استعمارگری همزمان گشت. از همین‌رو متون دینی به‌منظور یکپارچه کردن صفوف و بسیج ادامه…

در ایران گزینه انتخاب با بیعدالتی و گزینه انتخابات با عدم آزادی روبروست. از گذشته دو کنش سیاسی در مورد انتخابات در کشور ما وجود داشته است. کنش اول اعتقاد دارد که تحت هر شرایطی نباید صحنه انتخابات را رها کرد. ادامه…

مروری بر مفهوم عشق در نظریه انگیزش الهی لیندا زگزبسکی نگارنده پیشتر در دو جستار مجزا  یکی با عنوان  «نظریه انگیزش الهی و مسئله شر»  و دیگری «زگربسکی، الگوگرایی و نظریه ارجاع مستقیم» به بخشی از اندیشه ها، آرا و ادامه…

نویسنده: ناتانیل جیسون گلدبرگ / ترجمه: محمدرضا واعظ شهرستانی مقدمۀ مترجم: پیش‌تر در طی یادداشتی به معرفی کتاب جغرافیای مفهومی کانت[۱] اثر پروفسور ناتانیل جیسون گلدبرگ[۲] استاد فلسفه دانشگاه واشنگتن-لی پرداخته بودم.[۳] در آن مجال اشاره کردم که تخصص اصلی گلدبرگ پژوهش ادامه…

در شاهنامۀ فردوسی بارها به چادر همچون پوشش زنان ایرانی پیش از اسلام اشاره شده است. مثلاً گردیه، از زنان نامدار ایران کهن، از چادر استفاده می‌کند: بینداخت آن نامدار افسرش/  بیاورد فرمانبری چادرش هنگامی که افراسیاب مطلع می‌شود که ادامه…

هدف این نوشتار طرح بحثی است در مورد نسبت میان «نواندیشی دینی» و «پسادنیوی‌گرایی» (post secularism) با قرائت یورگن هابرماس. گرچه هیچ‌یک از این دو مفهوم به‌طور تفصیلی مورد بحث و بررسی قرار نمی‌گیرند اما به ناگزیر با طرح نکاتی ادامه…

تقریبا در همه کتاب های موسوم به «علوم قرآنی» بحث «قرائت های هفتگانه» مطرح شده است. اصلِ قرائت های هفتگانه در دو حوزه مطرح است: ۱ – تفاوت در لهجه های ابتدائیِ «زبان عرب» در قرائت قرآن. ۲ – تفاوت ادامه…