بایگانی

در پاسخ به فقیه محترم جناب آقای علیدوست شکر الله مساعیه* یکم: به تجربه دریافته‌ام که ناقدان آراء صاحب این قلم از سه طایفه بیرون نیستند: – یا سیاسی‌کارانی که شهوت شهرت و آرزوی آوازه کاذب دارند و مزدورانه و ادامه…

پس از انتشار مقاله نگارنده با عنوان «نواندیشان دینی و غرابت مفهومی یک حدیث»  که در سایت زیتون، پژوهشگر محترم آقای عدنان فلاحی، در یادداشتی با عنوان «دشواره‌ی تواتر»  در همان‌جا، به‌نقد  آن پرداخت و کوشید نشان دهد که مفهوم تواتر ادامه…

جنبش النهضه از جمله جنبش‌های بارز سیاسی با مرجعیت اسلامی است که چه پیش و چه پس از آن‌چه که «بهار عربی» خوانده شد، در تونس نقش‌آفرینی داشته است. این جنبش پیشینه‌ی اپوزیسیون‌بودن و نیز تجربه‌ی حکمرانی را در کارنامه‌ی خود ادامه…

درآمد در این نوشته می کوشم به این پرسش پاسخ دهم که ما به عنوان مسلمان و مؤمن به وحی و قرآن و پیامبر و میراث او امروز چه نسبتی می توانیم بین خود با میراث فرمانروایی محمد در مدینه ادامه…

آقای محمد حسینی در نوشتاری با عنوان «نواندیشان دینی و غرابت مفهومی یک حدیث» که در سایت زیتون منتشر شده است، ضمن اشاره به نوشتار نگارنده درباره‌ی خبر واحد «اُمرت أن اقاتلَ الناس…» با استناد به سخن برخی محدثان عصر ادامه…

درآمد: سُفرۀ خرد و خرد‌گرایی در پهنایِ تاریخ ــــ گاه پیوسته و گاه گسسته ــــ در مراکز و تمدن‌های بسیاری پهن شده و بر تارکِ ظلمت‌های مشبع از ناعقلانیت و جهل درخشیده است. شاید در گزارش از خردگرایی و عقلانیتِ ادامه…

اخیراً مجلسی با حضور چند تن از فضلای محترم در امریکا تشکیل شد تا مقالۀ آقای دکتر عبدالکریم سروش را در موضوع «دین و قدرت» در معرض نقد قرار دهند و سپس آقای سروش به نقدهای ایشان پاسخ گوید. این ادامه…

«غرابت مفهوم»، حجابی بر سیمای تاریخی یک روایت نقدی بر خوانش عبدالکریم سروش و منتقدین او از حدیث [امرت ان اقاتل الناس…] ۱. در نظریه‌ی اخیر عبدالکریم سروش درباره‌ی نسبت میان دین و قدرت و شخصیت پیامبر، پای حدیثی از پیامبر ادامه…

مدت‌هاست در این اندیشه ام که درباره «رقص» بنویسم و تلقیِ خویش از این کنش انسانیِ پر بسامد در جوامع پیرامونی را با مخاطبان در میان گذارم.[۲] جهت ایضاح بیشترِ مدعیاتم، از پی دکارت، فیلسوف فرانسویِ سده شانزدهم که می ادامه…

درآمد این مبحث ذیل سه عنوان به ترتیب زیر سامان می یابد: ۱– تحلیل مقدماتی از حکومت پیامبر در مدینه ۲- آیا حکومت پیامبر مشروعیت آسمانی داشت؟ ۳- ویژگی‌های ملکداری پیامبر البته ادامه آن موضوع جهاد اسلامی است که جداگانه ادامه…

خلاصه بحث‌های اخیر درباره رابطه دین و قدرت، علاوه بر نقد دین، امکان ارزیابی انتقادی پروژه روشنفکری دینی را نیز میسر کرده است. یک آفت آشکار در سال‌های اخیر تقلیل دین به روان‌شناسی است. در اینجا این فرضیه مطرح می‌شود ادامه…

مقدمه نظریه‌ی دین و قدرت استاد ارجمند‌ دکتر عبدالکریم سروش در هفته های اخیر واکنش‌های متعددی را به‌دنبال داشته است. من نیز می‌کوشم نکات خود را در باره‌ی این نظریه قلمی ‌کنم. برخی از نقدها را خوانده و شنیده‌ام (مشخصاً ادامه…

دکتر محسن کدیور در جلسه‌ی دوم نقد بحث «دین و قدرت» دکتر سروش،  متوجه خبر واحد «اُمرتُ أن اقاتِلَ الناس…» شده و آن را به دلیل تضاد با محکمات قرآنی، فاقد اعتبار و استناد خوانده است. خالی از لطف ندیدم پاره‌ای ادامه…

زیتون-  یکشنبه ۲۱ دی‌ماه ۱۳۹۹، سومین جلسه از سلسله نشست‌های «سرای گفت‌وشنود» در «حلقه‌ دیدگاه نو» پیرامون موضوع «دین و قدرت» با سخنرانی سه تن از  منتقدان و پاسخ صاحب نظریه برگزار شد.  در این نشستِ مجازی که بیش از دوساعت ادامه…

آقای دکتر محسن کدیور، نقدی دنباله‌دار بر مقوله «دین و قدرت» این‌جانب آغازیده‌اند که تاکنون یک بخش آن منتشر شده است. ملاحظاتی بر این نقد دارم که به کوتاهی می‌نویسم تا طریق تفاهم گشوده‌تر گردد: یکم ـ نقد ایشان با ادامه…

اشاره:  به مناسبت رحلت دخت نبی و بانوی محتشم تاریخ اسلام حضرت فاطمه سابقه فدک طبق گزارش منابع عالم زاده  (از جمله ابن هشام و بلاذری در فتوح و یاقوت در معجم البلدان) پس از آن که پیامبر در خیبر ادامه…

۱. تقریر نظریّه سخن اصلی سروش در نظریه‌ی «دین و قدرت» آن است که رخدادهای تاریخی ثبت شده از زندگی پیامبر اسلام نشان می‌دهند که محمد فردی قدرت‌پرهیز نبوده بلکه قدرت‌طلب و اقتدارگرا بوده و برای کسب، حفظ و توسعه‌ی ادامه…

اوایل دهه‌ی نود، زمانی که دکتر عبدالکریم سروش اولین مقالات از نظریه‌ی رویای رسولانه را منتشر می‌کرد، واکنش‌ها حکایت از یک شکاف مهم در ساحت فکری جریان نواندیشی و روشن‌فکری دینی داشت. شکافی که به مرور سروش را از ردیف ادامه…

اخیراً در «سایت زیتون» سخنان شگفتی از آقای عبدالکریم سروش با عنوان «دین و قدرت» درج شده که ارادتمندان پیامبر گرامی اسلام (ص)  را سخت آزرده است. من هم با خواندن گفتار مزبور، از آن آزردگی سهمی بردم و به ادامه…

اشاره: آنچه در پی می آید فصلی از یک مجموعه است با عنوان «سیما و سیره محمد در قرآن». در سالهای ۸۵-۸۶  سلسله درس – گفتارهایی تحت همین عنوان به طور هفتگی در انجمن اسلامی مهندسین در تهران داشتم. متن ادامه…

د. عبدالکریم سروش یکی از نخستین کسانی بود که در مباحث دین‌شناسی به زبان فارسی، بحث ذاتیات و عرضیات دین را در مقاله‌ی «ذاتی و عرضی در ادیان» مطرح کرد[۱]. سروش در آن مقاله می‌کوشد نشان دهد که ادیان واجد ادامه…

*اشاره متن زیر ترجمه یکی از سخنرانی های مرحوم استاد عبد الجواد فلاطوری است، که متاسفانه تاریخ دقیق آن معلوم نیست. این متن به مناسبت بیست و چهارمین سالگرد درگذشت آن مرحوم از کتابی به نشانی زیر برگرفته شده است: ادامه…

زیتون- در ادامه سلسله نشست‌های «سرای گفت‌وگو» در «حلقه‌ دیدگاه نو» عبدالکریم سروش در یک سخنرانی با عنوان«دین و قدرت» خلاصه‌ای از درس‌گفتارهای اخیرش با همین عنوان را به اطلاع شرکت‌کنندگان رساند. حسین کاجی مجری این مراسم بود و پیش ادامه…

مقدمۀ مترجم : دکتر یاشار نوری اؤزتورک (Yaşar Nuri Öztürk) روشنفکر دینی ترک اول تیر ۱۳۹۵ در ۶۵ سالگی دارفانی را وداع گفت و به ابدیت پیوست. از دست دادن این روشنفکر برای ترکیه و جهان اسلام ، مخصوصاً در ادامه…

    آیا صرف تقید و التزام به مناسک دینی، برای دین‌داران رستگاری می‌آورد و صورت و سیرتی اخلاقی‌تر به زندگی این‌جهانی آن‌ها می‌دهد؟ بسیاری از فیلسوفان، عموم صوفیان و اکثر باطن‌گرایان مسلمان شیعی و غیرشیعی، پاسخی که به این ادامه…

گزافه نیست اگر ادعا کنیم اسطوره همانند دُری پنهان است که از طریق آن انرژی لایزال کیهانی در فرهنگ بشری تجلی می یابد؛ دین فلسفه و هنر اشکال اجتماعی و اولیه، اکتشافات مهم علمی و فنی و رویاهای شبانه، همه ادامه…

اخیرا گفتگویی داشتم در باره‌ی بهائیت، حقوق بهائیان و چگونگی تعامل با پیروان باب و بهاءالله و وظیفه‌ی نواندیشی دینی در احقاق حقوق پیروان این دو آیین. برخی دوستان، از جمله معدودی از دوستان فرهیخته و فاضل به سخنان من ادامه…

رقابت میان جو بایدن و دونالد ترامپ سرانجام به پیروزی بایدن انجامید. آراء آقای بایدن حدود ۸۰ میلیون و رای به آقای ترامپ حدود ۷۴ میلیون و آرای الکترال آنها ۳۰۶ به ۲۳۴ است.  برای ما ایرانیان پیروزی جو بایدن ادامه…

چکیده: تمام گزاره‌های تاریخی که بیانگر چگونگی حیات پیامبر اسلام هستند، به شفافیت، مُشعِر بر این معنا می‌باشند که پیامبر هرگز نه غلامی داشت و نه کنیزی به عنوان برده، که ایشان را خریداری کرده باشد. اسلام، حُکماً و عملاً، ادامه…

چندی پیش معلمی به جهت نشان دادن مجله شارلی ابدو که در آن کاریکاتوری از پیامبر اسلام(ص) نیز وجود داشت به اتهام توهین به پیامبر اسلام(ص) به شکلی فجیع سر بریده شد. در ادامه آن، قتلهای فجیع دیگری در فرانسه ادامه…