توافق با عربستان؛ فشار در داخل، عقب‌نشینی در خارج


زیتون-فرید بهمنش:  رسانه‌های سپاه پاسداران و نهادهای دولت و حاکمیت، درباره‌ی توافق با عربستان سعودی، موج گسترده‌ای از تبلیغات به راه انداختند. آنها از سویی می‌خواهند توافقی را که در پکن به دست آمده، همچون یک دستاورد ویژه معرفی کنند و از دیگر سو آن را به عنوان تغییر رویکرد عربستان علیه آمریکا و اسرائیل، توصیف کنند.

خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، از عبارت «سیلی سخت ریاض به واشنگتن» استفاده کرده و مدعی شده که حکومت پادشاهی آل سعود، با این اقدام، به آمریکا دهن‌کجی کرده است. و این هم این تیتر نخست روزنامه کیهان است: «توافق ایران و عربستان، ضربه کاری به آمریکا و رژیم صهیونیستی».

اینها بخشی از مواضع اصول‌گرایان در وصف توافقی است که با میانجی‌گری چین، بین ایران و عربستان سعودی به دست آمد.

ادبیات آشکار تسنیم و کیهان، یک‌بار دیگر نشان می‌دهد که خیلی‌ها در جمهوری اسلامی، هر رویداد و پدیده‌ای را با این متر و معیار می‌سنجند که آثار و تبعات آن، چه نسبتی  با منافع آمریکا و اسرائیل دارد.

در روزهایی که کنترل قیمت دلار به طور کامل از دست دولت خارج شده و در آستانه‌ی سال نو، مردم توان خرید ندارند و در شرایطی که هنوز اقدام روشنی در مورد دستگیری عوامل حمله‌ی شیمیایی به مدارس دخترانه انجام نشده، توافق با عربستان، همچون یک دستاورد بزرگ توصیف شده است. تا جایی که حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه گفته «سیاست همسایگی دولت دکتر رییسی در مسیر درست خود به پیش می رود» و « بازگشت روابط طبیعی میان ج.ا.ایران و عربستان سعودی ظرفیت‌های بزرگی را در اختیار دو کشور، منطقه و جهان اسلام قرار می دهد».

اگر چه لشکر پرشماری از حامیان دولت و حکومت، توافق با عربستان را دستاورد بزرگی می‌دانند اما از نگاه منتقدین دولت، هیچ پاسخ روشنی برای این سوال وجود ندارد که دلیل حمله به سفارت و آن همه تقابل و رویارویی با عربستان سعودی چه بود و چه کسی مسئول خسران این سالیان است. در تویت عباس عبدی فعال سیاسی هم چنین دیدگاهی وجود دارد: « ایران و عربستان در پکن پذیرفتند که به توافقنامه دو کشور در سال ۱۳۷۷ و ۱۳۸۰ یعنی دوره اصلاحات برگردند، حالا آموزش مذاکره؛ آن هم زیر سایه چین را می‌دهند. ۲۵ سال مردم را اسیر قدرت طلبی خود کردند.»

دستیاران ظریف کار کردند، سند به نام شمخانی زده شد
نورنیوز مجموعه‌ی رسانه‌‌ای متعلق به «شعام»، افتخار مذاکره و توافق با عربستان در پکن را به نام علی شمخانی رقم زد. کاری که در شرایط طبیعی باید توسط وزیر امور خارجه دنبال میشد، به دبیر شورای عالی امنیت ملی سپرده شد و این ظن تقویت شد که عرب‌زبان بودن شمخانی در این ماجرا، به عنوان یک کارت مثبت مورد توجه قرار گرفته است.

اما کمتر از یک روز پس از توافق مزبور مشخص شد که سه دیپلمات باتجربه‌ی وزارت امور خارجه پشت این ماجرا بوده‌اند که عبارتند از علی‌رضا عنایتی، سفیر اسبق ایران در کویت، علی‌اصغر خاجی، دستیار سابق ظریف و زبیب، دیپلمات فعال در حوزه‌ی تامین واکسن وارداتی در دوران کرونا و آشنا به روابط ایران و چین. هر سه دیپلمات مزبور، از دیپلمات‌هایی هستند که دوران روحانی و ظریف، اوج کار حرفه‌ای آنها بوده است.

هنوز مشخص نیست که دقیقا به چه دلیلی جلوه‌ی ویترینی توافق با عربستان به شمخانی تعلق گرفته اما در هر حال، رئیسی و امیرعبداللهیان به عنوان رئیس جمهور و وزیر امور خارجه در این ماجرا در سایه قرار گرفتند و در شرایطی که شمخانی در پکن به سر می‌برد، امیرعبداللهیان پس از بازدید از مناطق زلزله‌زده‌ی ترکیه، به سوریه رفته و در لاذقیه می‌چرخید.

زمانی برای عقب‌نشینی تندروها
لعن و نفرین آل سعود، حمله به سفارت و کنسول‌گری عربستان در تهران و مشهد در دوران روحانی، تهدید مداوم علیه عربستان و امارات، حملات پهپادی به آرامکو و دیگر تاسیسات نفتی عربستان سعودی و به‌کارگیری همه‌ی تریبون‌های نماز جمعه و رسانه‌ها برای جنایتکار جلوه‌دادن آل سعود، مجموعه‌ای از اقدامات تندروها در دوران دولت روحانی بود. آن اقدامات، هزینه‌های گزافی بر دست ایران گذاشت. اما حالا و در دورانی که دولت و حاکمیت یکدست شده، خبری از آن شعارهای تند انقلابی نیست و فضاسازی‌های تبلیغاتی به گونه‌ای مدیریت می‌شود که گویی دولت روحانی دشمن عربستان و دیگر همسایگان ایران بوده اما حالا در دوران دولت رئیسی، قرار است با رویکرد موسوم به «سیاست همسایگی»، جمهوری اسلامی روابط منطقه‌ای خوبی با همه داشته باشد.

از طرفی دیگر قرار گرفتن تندروها بیش از پیش در ساختار اجرایی و یکدست شدن حاکمیت، آن‌ها را با واقعیت  مشکلات مواجهه کرده و دریافته‌اند که با شعار و دشمن‌تراشی نمی‌توان کشور را مدیریت کرد؛ مخصوصا که بسیاری از شهرهای ایران ماه‌های پرالتهابی را گذرانده و اعتراضات سراسری هم ضربِ شستی در داخل به حاکمیت نشان داده است؛ ضربِ شستی که توافق با عربستان هم می‌تواند دستاورد ناخواسته‌ی آن باشد.

آیا قفلِ بازار گشوده می‌شود؟
بسیاری از فعالان فضای مجازی حامی دولت رئیسی و کاربران موسوم به «ارزشی»، سعی کردند توافق بین جمهوری اسلامی و عربستان سعودی را همچون تلاش دیپلماتیک دولت رئیسی برای عبور از شرایط سخت سیاسی و اقتصادی به نمایش بگذارند. اما واقعیت این است که هیچ‌گاه مبادلات تجاری قابل توجهی بین ایران و عربستان در جریان نبوده که حالا با امضای توافق، رونقی در بازار صادرات و واردات مشاهده شود. چرا که حتی اگر یک رابطه‌ی تجاری مهم شکل گرفته بود، باز هم به خاطر تحریم، راهی برای گذار از بحران وجود ندارد و همچنان که در ماه‌های اخیر مشاهده شد، حتی عراق نیز که به عنوان مهمترین کشور دوست جمهوری اسلامی و عضو موثر هلال شیعی یا محور مقاومت نامیده می‌شود، در برابر هشدارهای آمریکا، تعامل ارزی با ایران را متوقف کرد. بنابراین، اتفاقی که در پکن روی داد، تنش بین تهران و ریاض را کاهش می‌دهد اما بعید است منفذی برای ورود هوای تازه به اقتصادِ بیمار ایران باشد.

تلگرام
توییتر
فیس بوک
واتزاپ

6 پاسخ

  1. اگر توافق دوباره با عربستان دهن کجی به آمریکا و اسرائیل است، پس لابد بسیجیانی که پس از سخنرانی جناب رهبری به سفارت عربستان یورش بردند و این وضعیت را به‌وجود آوردند،عوامل آمریکا و اسرائیل بوده‌اند!! به قول معروف حرف زدن بلد نیستید،حرف نزدن را که دیگر باید بلد باشید!

    1. برای آینده نیازشون دارن وگرنه الان می گرفتنشون ازشون اعتراف می گرفتن که امریکا و پهلوی بهشون پول داده بودن 🙂

  2. حالا شماها وقتی پولهای سعودی قطع شد که شده و آن یکی هم آهی درربساط ندارد که به شماها بدهد، انشالله فرصت زیادی برای فکر کردن خواهید داشت تا ببینید چه اتفاقی افتاده.
    میانجی‌گری چین بین ایران و عربستان کلنگ پایان سلطه آمریکا بر جهان بود.
    تصور چنین امری البته که برای شاگردان و مریدانِ وابستگان نمازخوان به آمریکا البته دشوار است، اما وقتی مجبور به خوردن نان درآورده از کار بازو شوند، شاید چشمانشان باز شود. انشالله

    1. تو زیاد نگران بی پولی امریکا نباش

      همین وسیله ای که داری باهاش پیام می دی را وقتی می خری و یا وقتی میری تو اینترنت جستجو می کنی، اونهایی که تو امریکا نشستن سود می برن

      1. آی کیو، منظورم اسرائیل بود.
        ضمن اینکه دوران چاپ دلار بی پشتوانه و نذر آن بین مزدوران هم بسر رسید.
        خبر بانکهای ورشکسته و یا در آستانه ورشکستگی آمریکا به دستت نرسیده؟

  3. حدس من این است که ج.ا خواسته ای از چین داشته که نمیدانم آن چه چیزی است و از آنجا که چین هیچ کاری را دوستانه و در رودربایستی انجام نمی دهد برای ایران شرط گذاشته که درگیری احمقانه اش را با عربستان تمام کند تا امنیت انرژی که چین نیازش به آن سال به سال بیشتر می‌شود تامین شود ، و منافع مهم دیگری که برای چین متصور است پرستیژ سیاسی در مقابل اروپا و آمریکا که نتوانسته‌اند درگیریها را مرتفع کنند و ایران بعنوان یک تهدید دایمی وجود دارد ، چین بعنوان کسی که قادر است غول چراغ جادو را به شیشه بازگرداند کسب محبوبیت حداقل بین کشورهای خلیج می کند و این یعنی وارد مراودات تجاری بیشتر است که چین کشته مرده بازارهای بزرگ و کشورهای پولدار است ، هر چه که به عمر ج.ا افزوده میشود ، سرشکستگی های بیشتری را موجب می‌شود ، یکی پیدا نمیشه از این رهبر مدبر و مدیر و بصیر فرستاده خدا بپرسه اصل دعوای ما با عربستان سر چیه و این قهر چقدر غامض و پیچیده بوده که به چین متوسل بشوید؟ چین هیچوقت با ج.ا وارد مراودات بزرگ نخواهد شد زیرا ایران کشوری است که علاوه بر سیاست دشمنی با همه جهان با مردم خودش هم دشمن است ، تهدید زیر و رو شدن این حکومت از سوی مردم ایران قریب الوقوع است و ج.ا نشان داده که هیچگاه دست از ایده های احمقانه خود بر نمی دارد ! دلیل سرکوب‌های بی رحمانه مردم توسط حکومت اسلامی یک وجهش نشان دادن اقتدار این حکومت به سایر کشورهاست و میخواهد ثابت کند که مردم در حکومت اسلامی هیچ کاره حسن هستند و تنها یک نفر در بالاترین نقطه این هرم نشسته و یک ساز و کار بسیار عظیم برای سرکوب ایجاد کرده و هر چه او بخواهد همان خواهد شد ! و خنده دار این جاست که فکر می کند دنیا با منطق سرکوب خام میشوند و دست از تجارب گذشته خواهند کشید و فراموش کرده اند که سرنوشت دیکتاتور های صد درجه قویتر از این دیکتاتور چلغوز چیزی جز نابودی نبوده ، دارد به سایر حکومت‌ها نصیحت می کند که با دمکراسی دست و بال خود را نبندند و خود را در دست مردم اسیر نکنند و از حکومت لذت ببرند ، امید دارد که بالاخره این ایده در کت همه زمامداران خواهد رفت ، امسال نشد سال دیگه !

دیدگاه‌ها بسته‌اند.

توی یک عالم دیگری سیر می‌کرد. در عوالمی که به واقعیت راه نداشت. تک‌تک جمله‌هایی که بیان می‌کرد و سفارش‌هایی که در باب انتخابات مجلس، خطابه می‌کرد؛ انگاری یک عمد و قصدِ غریبی را در

ادامه »

۱- در کشورهای با حکومت‌های دموکراتیک و قوه قضاییه مستقل یا به طور کلی دولت- ملت‌ها، شهروندان یا به نحو ایجابی به مشارکت سیاسی

ادامه »

سرانجام انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی برگزار شد و نتیجه مشارکت اعلام شده از سوی جمهوری اسلامی عدد ۴۱

ادامه »