بایگانی
۲۶ دی ۱۳۹۹
محمد رسولالله؛ پیامبر رحمت یا «عارف مسلح»؟
گزارش یک نشست انتقادی در نسبت «دین و قدرت»

زیتون- یکشنبه ۲۱ دیماه ۱۳۹۹، سومین جلسه از سلسله نشستهای «سرای گفتوشنود» در «حلقه دیدگاه نو» پیرامون موضوع «دین و قدرت» با سخنرانی سه تن از منتقدان و پاسخ صاحب نظریه برگزار شد. در این نشستِ مجازی که بیش از دوساعت ادامه…
۲۴ دی ۱۳۹۹
شش نکتهی سنجشگرانه در باب نظریهی «دین و قدرت» سروش
یاسر میردامادی

۱. تقریر نظریّه سخن اصلی سروش در نظریهی «دین و قدرت» آن است که رخدادهای تاریخی ثبت شده از زندگی پیامبر اسلام نشان میدهند که محمد فردی قدرتپرهیز نبوده بلکه قدرتطلب و اقتدارگرا بوده و برای کسب، حفظ و توسعهی ادامه…
۱۴ دی ۱۳۹۹
چگونگی مواجهه پیامبر اسلام با مخالفان
حسن یوسفی اشکوری

اشاره: آنچه در پی می آید فصلی از یک مجموعه است با عنوان «سیما و سیره محمد در قرآن». در سالهای ۸۵-۸۶ سلسله درس – گفتارهایی تحت همین عنوان به طور هفتگی در انجمن اسلامی مهندسین در تهران داشتم. متن ادامه…
۱۰ دی ۱۳۹۹
گزارش از سخنرانی عبدالکریم سروش
دین یک «قدرت» است
عبدالکریم سروش

زیتون- در ادامه سلسله نشستهای «سرای گفتوگو» در «حلقه دیدگاه نو» عبدالکریم سروش در یک سخنرانی با عنوان«دین و قدرت» خلاصهای از درسگفتارهای اخیرش با همین عنوان را به اطلاع شرکتکنندگان رساند. حسین کاجی مجری این مراسم بود و پیش ادامه…
۱۹ شهریور ۱۳۹۸
پروندهی ویژهی زیتون به مناسبت چهلمین سالگرد درگذشت آیتالله طالقانی
اگر طالقانی زنده میماند

زیتون– شرطیهای خلاف واقع هر پاسخی که داشته باشند، نتیجه درست مینماید چون امکان راستیآزمایی ندارند و ابطالناپذیرند. اما گاهی بهانهی طرح آنها، کشف پاسخ نیست، بلکه پرداختن و تحلیل موضوعاتی است که در عالم واقع وجود دارند. ما نیز ادامه…
۱۹ شهریور ۱۳۹۸
از مستندات تا «خیالبافی تاریخی»
اگر طالقانی رهبر انقلاب بود

زیتون ـ محمدرضا سرداری: سال گذشته دو تن از فرزندان آیتالله محمود طالقانی در گفت و گویی مفصل با رسانههای داخل کشور نکاتی را درباره جایگاه پدرشان در انقلاب بازگو کردند که بازتاب وسیعی داشت. اصل ادعا این بود که ادامه…
۱۹ شهریور ۱۳۹۸
اگر طالقانی زنده میماند به سرنوشت منتظری گرفتار میشد
محمدمهدی جعفری در گفتوگو با «زیتون»

زیتون ـ آیتالله طالقانی، احتمالاً تنها روحانی تاریخ معاصر ایران بوده که محبوب همه اقشار ملت بود و محبوبیتش را از دست نداد. اینکه افکار و شخصیت طالقانی چه آبشخورهایی داشت، سلوکش در برخورد با مخالفان چگونه بود، چه نگاهی ادامه…
۱۹ خرداد ۱۳۹۸
کمند است آن که وی دارد نه گیسو
قتل و پرستوپرانیِ «دولتِ پنهان» برای حذف مخالفان و رقبا

زیتون ـ مهسا محمدی: «گیسوی یار» بارها و بارها از سوی شاعران زبردست ایرانی به «کمند» تشبیه شده ، اما در عالم حکمرانی و رقابتهای کثیف برای حذف رقیب، این تشبیه شکل واقعی به خود گرفته و سیاستمداران متعددی به این ادامه…
۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۸
«دولتِ پنهان» در پناه قانون اساسی
صدرا قانعی

اصطلاح دولت پنهان، از جمله واژگانی است که در چند سال اخیر جای خود را در ادبیات سیاسی ایران تثبیت کرده است. فارغ از آنکه نخستین بار چه جریانی، در چه زمانی و برای چه مقصود سیاسی از این عبارت ادامه…
۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۸
دولتِ پنهان یا نهادهای موازی
در قانون اساسی خطوط موازی به هم میرسند

زیتون ـ مهسا محمدی: «موازی کاری با دولت صلاح نیست» این گفته آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی است که در شهریور ماه سال گذشته در نشست مجلس خبرگان بیان شد؛ نشستی که رییسجمهوری، گویا به حالت قهر بابت همین موازیکاریها، ادامه…
۰۴ اسفند ۱۳۹۷
«روزنامههایتان را جلویش را بگیرید»
پرونده ویژه | نگاهی به وعدههای انقلاب در مورد آزادی رسانهها

زیتون ـ نیلوفر سعیدی: نظام جمهوری اسلامی ایران در شرایطی وارد چهل سالگی شده که نام ایران در بسیاری از رسانهها و محافل سیاسی جهان٬ برابر است با کشوری که داعیهی مبارزه با آمریکا و نابودی اسرائیل را دارد٬کشوری دارای ادامه…
۰۲ اسفند ۱۳۹۷
پرونده ویژه | ۴۰سالگی یک انقلاب
زورآزمایی چهل ساله «ورزش» و «جمهوری اسلامی»

زیتون ـ آرش فروغی: ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ در کویت بود که فوتبالیستهای ایرانی بعد از تساوی دو ـ دو با چین به هتل برگشته اند. اعضای تیم هنوز به اتاقهایشان نرفته بودند که محمد پنجعلی مدافع آن سالهای تیم ملی ادامه…
۳۰ بهمن ۱۳۹۷
پرونده ویژه | دستاورد چهل سال دیپلماسی اسلام انقلابی
از موازنه منفی تا بازدارندگی هستهای

زیتون ـ محمدرضا سرداری: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ۴۰ سال است که بر پایه یکی از شعارهای بنیادین انقلاب اسلامی، یعنی «استقلال» استوار شده است. اما ایران دستکم از دوره صفویه همواره دول مستقلی داشته و هیچگاه مستعمره نبوده است. ادامه…
۲۶ بهمن ۱۳۹۷
پرونده ویژه |گفتگو با فرخ نگهدار، قسمت دوم
باید با لیبرالها متحد میشدیم

زیتون ـ محمدرضا سرداری : در بخش دوم گفت و گو، فرخ نگهدار از تهدیداتی میگوید که برخی مخالفان چپ جمهوری اسلامی میتوانستند به فرصت تبدیل کنند تا انقلاب به قیمت ریخته شدن خون انقلابیون تثبیت نشود. وی با وجود ادامه…
۲۴ بهمن ۱۳۹۷
پرونده ویژه | ۴۰ سالگی یک انقلاب
امامِ وعدهها

زیتون ـ یلدا امیری: پیرمردی با ریشهای انبوه که معلوم نیست از کهولت سن یا از فشار جمعیت به تنهایی نمیتواند تعادل خود را حفظ کند و اغلب به پسرش تکیه میکند. عدهای پشت سرش ایستادهاند و جمعیت انبوهی منتظر ادامه…
۲۳ بهمن ۱۳۹۷
«استقلال» آن معنی سابق را ندارد
پرونده ویژه | ۴۰ سال سیاست خارجی ایران در گفتگو با حبیب حسینیفرد

زیتون ـ علی کلائی: در چهلسالگی انقلابی که از یک سو ادعای صدور خود را دارد و از سوی دیگر شعار «نه شرقی و نه غربی» سر میدهد، خطوط اصلی در سیاست خارجی همچنان به شکل معمایی باقی مانده است. ادامه…
۲۲ بهمن ۱۳۹۷
چهلسالگی انقلاب؛ کارنامهی بداخلاقی روحانیت
مهدی نوربخش

این روزها سئوالات زیادی در مورد انقلاب اسلامی ایران مطرح شده است. گروهی اعتقاد دارند که انقلاب اسلامی ایران زودرس بود و مشکلات سیاسی بعد از انقلاب نتیجه پروسه سریع انقلاب بود که اجازه نداد تا در ظرف زمانی طولانی ادامه…
۲۱ بهمن ۱۳۹۷
پرونده ویژه | انقلاب و ادبیات
«روزهای سیاهی در پیش است »

زیتون ـ روزبه خسروی :«روزهای سیاهی در پیش است. دوران پرادباری که، گرچه منطقاً عمری دراز نمیتواند داشت، از هماکنون نهاد تیرهی خود را آشکار کرده است و استقرار سلطهی خود را بر زمینهئی از نفی دموکراسی، نفی ملیت، و ادامه…
۲۱ بهمن ۱۳۹۷
۴۰ سال پس از «تصرف» اوین
پرونده ویژه | چهلسالگی یک انقلاب

زیتون ـ فریده ریحانی: هنگامی که در بیست و یکم بهمن سال ۵۷، یک روز پیش از پیروزی رسمی انقلاب اسلامی، مردم با تجمع در مقابل زندان اوین، زندانیان سیاسی را آزاد کردند و یکروز بعد، برای چندساعتی «اوین» را ادامه…
۲۰ بهمن ۱۳۹۷
بازخوانی انقلاب از چپ
پرونده ویژه | چهل سالگی انقلاب در گفتگو با فرخ نگهدار

زیتون ـ محمدرضا سرداری: هر چند که انقلاب سال ۵۷ در ایران، نهایتا انقلاب اسلامی شد اما چپ غیر مذهبی یا سکولار بی تردید یکی از اضلاع مهم آن بود. با این وجود که این ضلع مهم انقلاب، هیچ سهمی در ادامه…
۱۷ بهمن ۱۳۹۷
پرونده ویژه | انقلاب و اقلیتها
بیوزنی اقلیتها در ترازوی انقلاب چهل ساله

زیتون ـ نیلوفر سعیدی: آیتالله خمینی در یکم اردیبهشت ۱۳۵۸ در یک سخنرانی در جمع نمایندگان روحانی کُرد در مورد سهم اهل سنت در ساختار سیاسی کشور٬ آنان را به فردا وعده داد و گفت: «این جور نیست که الآن دولت ادامه…
۱۵ بهمن ۱۳۹۷
پرونده ویژه | بررسی ۴۰ سال سیاست خارجی ایران در گفتگو با جلیل روشندل
«شرق» و کمی تا قسمتی «غربی»

زیتون ـ محمدرضا سرداری: برخی بر این باورند که سیاست خارجی ایران در دوران جمهوری اسلامی تنها متأثر از انقلاب سال ۵۷ نبود. بلکه انقلاب دیگری نیز در حوزه سیاست خارجی ایران روی داده که زمان آن به رویکرد جدید ادامه…
۱۲ بهمن ۱۳۹۷
پرونده ویژه | اقتصاد ایران در چهل سالگی
استقلال، «انزوا»، جمهوری اسلامی

زیتون ـ جلیل فقیهی: انقلاب ۵۷ علتهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی گوناگونی داشت. در بین عوامل اقتصادی اما آنچه بیشتر باعث بروز نارضایتی در میان بخش بزرگی از مردم میشد، وجود اشکال مختلف نابرابری و اختلاف طبقاتی، مخصوصا در سالهای ادامه…
۰۹ بهمن ۱۳۹۷
پرونده ویژه | فرزندان انقلاب - ۲
چاقویی که دستهاش را برید

زیتون ـ جلیل فقیهی: «دیروز حجتیهایها مبارزه را حرام کرده بودند … امروز انقلابیتر از انقلابیون شدهاند. ولایتیهای دیروز که در سکوت و تحجر خود آبروی اسلام و مسلمین را ریختهاند، و در عمل پشت پیامبر و اهل بیت عصمت و ادامه…
۰۴ بهمن ۱۳۹۷
پرونده ویژه | ۴۰سالگی یک انقلاب
انقلابِ حجاب، از هما دارابی تا ویدا موحد

زیتون ـ آرش فروغی : خیابان انقلاب ـ هفدهم اسفند ۱۳۵۷ در خیابانی که به واسطه مبارزات و انقلاب تازه به بار نشسته علیه نظام سلطنتی «انقلاب» نام گرفته، تظاهراتی تازه در جریان است. بیشتر تظاهرکنندگان را زنان تشکیل میدهند. دخترانی ادامه…
۳۰ دی ۱۳۹۷
پرونده ویژه | ۴۰سالگی یک انقلاب
«فرزندان انقلاب»، محذوفان و مطرودان

زیتون ـ مهسا محمدی :در سال ۱۹۵۶ میلادی، تقریبا ۴۰ سال بعد از استقرار حاکمیت بلشویکها در شوروی در کنگره بیستم حزب کمونیست اتحاد شوروی، خروشچف دبیر کل این حزب، گزارشی ازآنچه در آن ۴۰ سال بر شوروی گذشته بود ادامه…
۰۱ خرداد ۱۳۹۷
پرونده ویژه زیتون
«سید» و «آیتالله»
پرونده ویژه زیتون

زیتون– ۳۰ سال پیش پروندهای امنیتی و قضایی با اعدام شخصیت ردیف اول آن پایان یافت. پروندهای که به لحاظ تبعات سیاسی میتوان آن را مهم ترین پرونده قضایی در تاریخ جمهوری اسلامی دانست و هنوز پس از سالها تاثیرات ادامه…
۰۶ اردیبهشت ۱۳۹۷
نامهای که به آیتالله نرسید
پرونده ویژه «زیتون» | روایت مهدی هاشمی از یک مثلت

زیتون- علی کلائی: بر پیشانی این نامه مهر«سری» حک شده است. نامهای «سری» از کسی که در مهرماه ۱۳۶۶ به دست محمد محمدی نیک (ری شهری) اعدام شد، خطاب به قائم مقام رهبری وقت و کسی که در آن روزها «امید ادامه…
۰۸ اسفند ۱۳۹۶
قهدریجان علیا علیه قهدریجان سفلی
قتلهای منسوب به مهدی هاشمی

زیتون-حسام فریدنی: ۳۰ سال پیش از آن که قهدریجان به دلیل اعتراضهای دی ماه و کشته شدن شش نفر در مقابل پاسگاهش مشهور شود، با پرونده مهدی هاشمی و درگیریهای محله علیا و سفلی مشهور شد؛ درگیریهایی که ریشه درگرایشهای ادامه…