علم و شبه علم

زیتون: انرژی درمانی، شفای کوانتومی، روانشناسی مثبت‌گرای زرد، طب سنتی، طب سوزنی، طالع‌بینی، بشقاب‌پرنده‌ها و مواردی از این دست، همگی از جمله پدیده‌هایی هستند که در زندگی بارها با آن‌ها مواجه شده‌ایم. برخی از ما از این روش‌ها به گُمانِ درمان و شفایافتن بهره‌ برده‌ایم و برخی آن‌ها را غیر علمی و خرافه پنداشته‌ایم. تا زمانی‌که پدیده‌ای، ادعای علمی‌بودن ندارد، شبه‌علم محسوب نمی‌شود و این به معنای نادرست‌انگاشتن آن نیست. برای مثال تا زمانی که عرفان ادعای علمی بودن ندارد، شبه‌علم محسوب نمی‌شود و می‌تواند به اختیار فرد به عنوان منبع معرفتی برای شیوۀ زندگی و سلوک خویش استفاده شود. اما مسئله شبه‌علم بودن یک پدیده دقیقا زمانی رخ می‌دهد که آن پدیده در حالی که علمی نیست، ادعای علمی بودن دارد. به بیانی دقیق‌تر گفته می‌شود پدیده‌ای شبه‌علمی است، که آن پدیده ادعای علمی بودن داشته باشد، در حالی که فاقد مهم‌ترین شاخص‌های علم و روش علمی است.بنابراین، کسانی که در خصوص «علم» و «روش علمی» صحبت می‌کنند، ادعا ندارند که هرچیز که علمی نیست، نادرست است، بلکه تاکید دارند که هر پدیده‌ای «علمی» نیست.

شبه‌علم معمولا برای عموم مردم جذاب است. در پروندۀ «از علم تا شبه علم»، کوشیده‌ایم در گفت‌وگوهایی با تعدادی از افراد صاحب‌نظر راز، تاریخ‌چه و حکمتِ این جذابیت را بیابیم.

تلگرام
توییتر
فیس بوک
واتزاپ

«اگر فقیه نصیحت کند که عشق مباش پیاله ای بدهش گو دماغ را تر کن» و: «سر بالین فقیهی نومید کوزه‌ای دیدم لبریز سوال/… من قطاری دیدم فقه می‌برد و چه سنگین می‌رفت» به یادگار

ادامه »

جامعه ایران را می توان از نظر سیاسی به سه طیف مخالفان، موافقان و قشر خاکستری تقسیم کرد. باید گفت که مخالفان کسانی هستند

ادامه »

دکتر بیژن عبدالکریمی جزو معدود اندیشمندان و فلسفه‌ورزانی است که اغلب تلاش می‌کند اخلاق‌مدارانه، در اندیشه‌ورزی و کنشگری‌اش، با پرهیز

ادامه »